Sinds twee en half jaar zijn we actief als Zin in Groen, Centrum voor Groen en Gelovig Leven voor Krimpen a/d IJssel.
Zoals we schreven:
Hoe laad jij je op? Waar vind je inspiratie en wat helpt je om je tijd zinvol in te richten? Bij ons ben je welkom om te komen ontspannen en met elkaar te ontdekken hoe je wilt leven.
Velen van jullie reageerden op deze uitnodiging. We startten met twee kern activiteiten: de zin wandelingen en daarnaast het maken van een stiltekastje en natuurlijk de Zin in Groen tuin, door Jacqueline zo mooi aangelegd en onderhouden als een gastvrije plek. Daarnaast mooie activiteiten als moestuinieren met hart en ziel en kookworkshop met wilde groenten uit de natuur en alle inspiratie die uitging van onze mooie website. Het tweede jaar breidden we de zin- wandelingen uit met ook wandelingen op de dinsdagavond. Daarnaast hadden we de cursus soulfulness, bewust leven vanuit je ziel, natuurlijke crea workshops, natuurfotografie, herfst-adventskransen maken, de pelgrimsreis naar Assisi en met als grootste activiteit de verwonderdag op 18 mei met tal van creatieve, spirituele en duurzame workshops, waar vele organisaties aan meewerkten.
Het was fijn om vanuit de kerngroep met Michaela Legerstee, Astrid Hofstra, Jacqueline Snijders en Corinne Groenendijk te merken hoezeer ons verlangen om te komen tot een duurzame en aandachtige leefstijl bij velen een snaar raakte. Velen in en rond Krimpen zijn op hun eigen manier bezig dit vorm te geven in hun leven. Daarnaast zijn er ook vele initiatieven zowel op het gebied van zingeving als duurzaamheid en hebben we veel enthousiasme ontmoet om samen een activiteit te organiseren. Wij zijn er diep van overtuigd dat dit waardevolle zaken zijn en zullen blijven de komende jaren.
Nu Corinne vertrekt naar Maarssen, waar ze een nieuwe werkplek heeft gevonden, zetten we een pas op de plaats. Omdat werk en prive de nodige tijd en aandacht van ons vergt, willen we de komende tijd onze activiteiten in afgeslankte vorm doorzetten. Er komt een boekje rondom duurzaam en gelovig leven geïnspireerd door Franciscus van Assisi, de website blijft een plek om inspiratie te zoeken en vinden en ook de tuin en de maandelijkse zinwandelingen zullen voortgang vinden. Wie weet zullen we Zin in Groen weer nieuw leven inblazen over een tijdje, want het thema houdt ons hart.
We willen jullie bedanken voor alle vriendschap en inspiratie die we mochten delen.
Wie nog een keer mee wil doen nodigen we graag uit voor onze laatste wat grotere activiteit:
Herfst- adventskransen maken, komende zaterdag van 14- 16.30u in het Onderdak
Of bij de zinwandeling op 3 december om 19.30u vanaf de volkstuinen.
Vanaf januari ben je welkom bij de zinwandelingen, op de website, of in de Zin-in -Groen tuin, Volkstuinvereniging de Amateur nr. 12
Op maandag 13 mei vertelde Corinne op Radio Rijnmond voor het programma “Ik organiseer iets” over de Verwonderdag van a.s. zaterdag. Luister het interview hier terug!
“Gaia is God niet, maar de natuur heeft wel iets heiligs”
Beeld door: JS/RV
De ecologische crisis heeft direct te maken met hoe wij denken over de relatie tussen mens en natuur. Hoe wordt er vanuit religieuze, spirituele en filosofische tradities gereageerd op het klimaatvraagstuk? En bieden zij ook inspiratie voor een duurzame manier van leven? Nieuw Wij interviewt mensen die zich vanuit hun levensbeschouwelijke overtuiging inzetten voor een duurzame wereld. Vandaag: Marjolein Tiemens
“Ik verbaasde me erover dat er in de kerken helemaal geen aandacht was voor duurzaamheid. Op zondag tijdens de dienst wordt er gepraat over ‘zorg voor de schepping’, maar dat koppelen aan: ‘ik ga minder met de auto’, dat besef was er gewoon niet.”
Om dit bewustzijn te vergroten en haar geloofsgenoten te stimuleren tot duurzaam gedrag, besloot de katholieke Marjolein Tiemens-Hulscher vijf jaar geleden te stoppen met haar werk als plantenveredelaar en zich volledig te richten op haar onderneming ‘GroenGeloven.’ Naast het bijhouden van een online blog, geeft ze cursussen en lezingen over de relatie tussen geloof en duurzaamheid. Bijvoorbeeld over de ‘groene’ encycliek van paus Franciscus: Laudato Si’ (2015). Of over de ‘tien geboden voor het milieu’, gebaseerd op het werk van de vorige paus, Benedictus XVI.
Ook voor praktische workshops draait ze haar hand niet om. Zo leert ze geïnteresseerden een herbruikbare bijenwasdoek te maken waarin je etenswaren kunt bewaren. De bijenwasdoeken verkoopt ze ook. Als ik haar bezoek in het rijtjeshuis in Driebergen waar ze met haar gezin woont, heeft ze net weer een stapeltje klaar. Ze strijkt er bijenwas en jojobaolie in: “beiden hebben antibacteriële eigenschappen, daarom kun je de doeken wel tien maanden gebruiken. Zo heb je geen plastic zakjes of folie meer nodig!”
In de kerk is duurzaamheid lang een ondergeschoven kindje geweest, hoe kan dat?
“Dat is een goede vraag. De relatie mens-God en mens-mens heeft altijd centraal gestaan. Paus Franciscus heeft in zijn encycliek gezegd: de relatie mens-aarde is net zo belangrijk. Op een retraite over de encycliek kwam ik iemand tegen die met zijn werkgroep tot de conclusie was gekomen dat naast de geboden ‘heb God lief’ en ‘heb uw naaste lief’, er ook een gebod zou moeten zijn: ‘heb de aarde lief’. Ze hebben dit voorgelegd aan bisschop De Korte en hij was het er helemaal mee eens. ‘Maar we kunnen de Bijbel moeilijk gaan aanpassen’, zei hij.”
“Naast het gebod ‘heb God lief’ en ‘heb uw naaste lief’, zou er ook een gebod moeten zijn ‘heb de aarde lief’.”
Wat is de christelijke visie op duurzaamheid?
“Dat verschilt. Voor mij is de schepping een geschenk van God, waar we goed voor moeten zorgen. We staan niet boven de planten en dieren, maar er tussenin. Ze zijn onze medeschepselen. We zijn als mens wel bijzonder, want we zijn naar Zijn beeld geschapen. En omdat God liefde is, is het onze roeping om die liefde te weerspiegelen in een liefdevolle relatie met de aarde. Die is wederkerig: de aarde geeft ons zo ontzettend veel, dat kan alleen als wij ook iets teruggeven.”
Dat is één houding die binnen het christendom voorkomt. Aan de andere kant heb je het idee dat de mens boven de natuur staat en er mee mag doen wat hem goeddunkt. In Genesis 1,28 krijgt de mens de opdracht de aarde te ‘onderwerpen’ en over de schepselen ‘te heersen’. Het christendom wordt daarom vaak verweten bij te dragen aan de niet-duurzame exploitatie van de natuur.
“Lynn White zette dat in 1967 heel helder uiteen: volgens hem is het christendom medeschuldig aan de ecologische crisis. Het idee van heersen over de schepping zorgde ervoor dat de mens zich ging afscheiden van de natuur en dat we haar naar onze hand gingen zetten. Het leidde ook tot geloof in een maakbare wereld en oneindige (technologische) vooruitgang: heel rechtlijnig, altijd maar meer en beter.
Er zijn nog steeds christenen die zo denken. Bijvoorbeeld bevindelijk gereformeerde boeren die er echt van overtuigd zijn dat ze goed voor de aarde zorgen door met behulp van kunstmest en bestrijdingsmiddelen zoveel mogelijk voedsel voor de mensen te produceren. Ook zijn er christenen die de Bijbel letterlijk nemen: ‘God heeft ons een nieuwe hemel en een nieuwe aarde beloofd, dus het maakt niet zoveel uit wat we er nu mee doen’, zeggen ze dan.
Gelukkig zijn er – steeds meer – stromingen in het christendom die het anders zien. Paus Franciscus bijvoorbeeld, zegt dat je ‘heersen’ moet begrijpen in de context van het scheppingsverhaal. Daarin is sprake van een harmonieuze wereld. Het gaat niet om overheersen, maar om behoeden, begeleiden, bewaren. God is aanwezig in de schepping: ‘Gij zijt in alles diep verscholen, in al wat leeft en zich ontvouwt’, zingen we in de kerk. Dat vind ik een mooi beeld. Als we in die verwondering gaan staan is het niet meer dan logisch om goed voor de aarde te zorgen.”
Op je blog verwijs je naar ecotheoloog Sallie McFague. Zij zegt: ‘we moeten de aarde zien als het lichaam van God.’ Wat vind je daarvan?
“Een mooie en belangrijke metafoor. Het helpt ons om respectvol met de aarde om te gaan. Het dualisme tussen materie en geest – en de hogere waardering van de laatste – wordt binnen de feministische ecotheologie vaak aangewezen als bron van ellende. Het is, denk ik, inderdaad één van de oorzaken waardoor we de aarde zijn gaan beschouwen als ding waarmee we mogen doen wat we willen.”
De aarde is het lichaam van God, maar ‘Gaia is God niet’, staat er in de tien geboden voor het milieu. Waar zit het onderscheid?
“De aarde is niet zo heilig dat je er helemaal niks mee kan doen. Vandana Shiva zegt: ‘de heiligheid van het woud betekent: je mag m’n vruchten plukken, maar de bomen niet kappen.’ We hebben de schepping van God gekregen, maar uiteindelijk is de aarde van God, we kunnen ons haar niet toe-eigenen.”
Is dat niet tegenstrijdig?
“Het is een spanningsveld: we hebben de aarde in bruikleen, maar dat betekent niet dat we ermee mogen doen wat we willen. We zijn van de aarde afhankelijk om te overleven, maar je neemt niet meer dan je nodig hebt en sowieso niet meer dan ze kan geven.”
Het goddelijke aanwezig in de natuur: is dat niet heidense gedachte?
“In Laudato Si’ staat: ‘het heelal ontwikkelt zich in God die het geheel vervult. Er is dus een mysterie te aanschouwen in een blad, een pad, de dauw, het gelaat van de arme.’ Als de paus het al zegt… De natuur heeft wel iets heiligs, het is meer dan steen en water. Ook Franciscus van Assisi noemde de dieren en planten, de zon en de maan zijn ‘broeders en zusters’.”
Je haalt ook inspiratie uit niet-christelijke bronnen, zo verwijs je naar zenboeddhist Thich Nhat Hanh die zegt: ‘wij zijn de aarde’.
“Op die retraite over Laudato Si’ gingen we meditatief kleien. Ik besefte me: de klei die ik nu in mijn hand heb is de aarde en als ik sterf keer ik letterlijk terug naar de aarde. Mijn lichaam valt uit elkaar en alle moleculen die daar nu deel van uitmaken zullen ergens anders terechtkomen: in een plant of in het water. Als dat besef diep tot je doordringt, kun je zo’n uitspraak als ‘wij zijn de aarde’ beter begrijpen.”
Paus Franciscus betoont zich een ware klimaatactivist. Volgens hem maakt het geloof in oneindige groei de aarde kapot. De markt en technologie gaan het niet voor ons oplossen. We moeten veel minder gaan consumeren en ons beseffen dat alles met elkaar samenhangt. De omslag in levensstijl die hij voorstelt is behoorlijk radicaal. Denk je dat die ook realistisch is?
“Ik denk dat het nodig is, wat hij voorstelt, maar 100% realistisch is het niet. Het gros van de mensen heeft te veel vertrouwen in technologische oplossingen en wil niet zelf veranderen. Wie geld heeft stapt over op een elektrische auto, maar gaat er niet minder om rijden.”
Heeft zijn encycliek een verandering op gang gebracht?
“Dat wel, het is het makkelijker geworden een duurzame voet tussen de deur te krijgen. Franciscus was trouwens niet de eerste. De vorige paus, Benedictus XVI, kwam in 2009 met de ‘tien geboden voor het milieu’. En ook paus Johannes II was er al mee bezig. Franciscus wijdt er voor het eerste een hele encycliek aan, waarin hij steeds de samenhang tussen alles benadrukt. Het is niet alleen een ecologisch, maar ook een sociaal en economische probleem: we moeten het dus integraal oplossen. In de kerk is iedereen begaan met armoede, nu wordt het duidelijk dat duurzaamheid hier een cruciale rol in speelt.”
Alleen overbevolking noemt hij niet, dat blijft een omstreden punt binnen de kerk?
“Het had hem gesierd als hij dat wel had aangekaart. Natuurlijk speelt overbevolking ook mee. Het is goed om mensen voor te lichten over anticonceptie en de katholieke kerk zou haar verantwoordelijkheid moeten nemen. Maar misschien was het een bewuste strategie: als hij het wel had genoemd, had hij te veel mensen tegen zich in het harnas gejaagd en was het totale effect kleiner geweest.”
Je parochie, de katholieke Sint Petrusbandenkerk in Driebergen is nu een jaar aangesloten bij het landelijke project ‘Groene Kerken’. Wat houdt dat in?
“Als groene kerk beloof je per jaar minstens één stap richting duurzaamheid te zetten. We scheiden ons afval, hebben ledverlichting en extra isolatie aangebracht en drinken fairtrade koffie en thee. Ook hebben we vorig jaar honderd kussentjes genaaid van een restpartij gordijnen: om warmer te zitten zonder dat de verwarming hoger hoeft. Ik hoop dat we in onze kerktuin nog eens een moestuin kunnen beginnen. De groenten kunnen we dan aan de voedselbank doneren. Maar er is nog niet genoeg animo, onze kerk is behoorlijk vergrijsd.”
Als lekenvoorganger leid je gebedsvieringen en houd je overdenkingen die met het klimaat te maken hebben. Hoe worden die ontvangen?
“Wisselend. De meeste mensen zijn enthousiast, voor hen is het een eyeopener. Maar anderen vinden dat het onderwerp niet thuishoort in de kerk. Zeker als ik het ook nog eens aan de politiek of economie koppel en bijvoorbeeld zeg dat we naar een circulaire economie moeten. Sommige kerkleden vinden dat de klimaatcrisis losstaat van het geloof. De milieubeweging was altijd meer iets voor geitenwollensokkentypes, misschien heeft het daarmee te maken?
Mijn ervaring is dat je er aandacht voor moet blijven vragen. Ik houd drie tot vier keer per jaar een overdenking en af en toe een thema-avond of gebedsviering. Verder leveren we met een werkgroep elke week een voorbede over duurzaamheid aan de hand van een actuele gebeurtenis. Sommige mensen vinden dat te vaak. Maar we bidden toch ook elke week voor vrede? Ik zie mijn werk als continu zaadjes zaaien en hopen dat er een aantal ontkiemen en vruchtdragen.”
Wat is je belangrijkste boodschap?
“Zorg voor de schepping is duurzaam doen. En dat zit in alle kleine, dagelijkse dingen: wat je eet, waar je boodschappen doet en hoe je ze ophaalt. Duurzaamheid is meer dan een elektrische auto en zonnepanelen, het is een leefstijl. Het komt van binnenuit.”
“Ik zie mijn werk als continu zaadjes zaaien en hopen dat er een aantal ontkiemen en vruchtdragen.”
Hoe pas je ‘duurzaam doen’ in je eigen leven toe?
“We hebben geen auto en eten biologisch. Voedsel is zo belangrijk: het verbindt je direct met de aarde. Onze ramen zijn van driedubbel glas, dus de verwarming hoeft pas laat in het jaar aan. Bankieren bij een eerlijke bank vind ik ook belangrijk. En ik maak en verkoop dus bijenwasdoeken: daarmee bespaar je veel verpakkingsmateriaal. Ik vind het bovendien heel fijn om iets praktisch te doen naast al het denken, lezen en schrijven.
Verder betekent duurzaam doen vooral: veel genieten. Juist omdat we geen auto hebben, zijn we meer buiten. Ik word me bewust van mijn omgeving en verwonder me over een prachtige ijsvogel die ik vanuit de auto nooit had gezien. Dat ervaar ik als een geschenk.”
Wat is de grootste misvatting over duurzaamheid?
“Veel mensen willen hun leefstijl niet veranderen omdat ze bang zijn erop achteruit te gaan. Maar sober leven betekent niet op een houtje bijten. Integendeel: minder is juist meer! Voor boodschappen fiets ik naar de biologische boer net buiten het dorp. Ze hebben prachtige producten, je eet automatisch uit het seizoen, de fietstocht is heerlijk. Daardoor ervaar ik meer binding met de natuur. Ik word er gelukkig van en het versterkt mijn motivatie om duurzaam te leven.
Ook met een kleinere voetafdruk kun je op vakantie. Je hoeft niet met het vliegtuig. Ik voel me gezegend dat mijn gezin supergelukkig wordt van een fietsvakantie. We kwamen in Denemarken eens terecht op een natuurkampeerterrein waar verder niemand was, overal hingen pruimen, appels, bramen, frambozen. De kinderen konden naar hartenlust spelen. Het voelde als het paradijs.”
Is er hoop voor de toekomst?
“Bij een kleine groep is het besef doorgedrongen dat het anders moet. Bij de grote meute nog niet. Schiphol groeit nog steeds. Het is dus een zaak van lange adem. Aan de andere kant zie je wel dat er op grote schaal steeds meer naar integrale oplossingen wordt gezocht – vaak gevoed door initiatieven van onderaf. Kijk naar minister Schouten met haar visie op kringlooplandbouw. Het is nog een plan, maar het gaat in elk geval de goede kant uit. Er gebeurt ook veel wel en dat is hoopvol.
Wat zou kunnen helpen is de verwondering over de natuur cultiveren. Jonge kinderen hebben die verwondering nog, ze staan er helemaal voor open. Op een gegeven moment verdwijnt dat. We zouden met de kerk op excursie moeten gaan in de natuur om de verbinding te ervaren en die verwondering vast te houden.”
Wat een heerlijk Zin in Groen weekend! Genoten van 2 dagen buiten zijn. En wat is een tuin gezellig! Iedereen komt even aanwaaien ????????☘?
Eerste Zin in Groen Tuinwerkdag zaterdag 7 april
De Zin in Groen tuin gaat langzamerhand vorm krijgen nu de lente is aangebroken! We houden daarom op zaterdag 7 april een tuinwerkdag met vrijwilligers. We kunnen elke helpende hand gebruiken.
We gaan de kruidenspiraal verder aanleggen en de kruidenplantjes planten en de zaden zaaien. Verder gaan we gezamenlijk aan de slag met snoeien, zagen en wieden. Er kunnen bloempotten gevuld worden met aarde en plantjes. De kas met kweekpotjes kan geplaatst worden. De houtsnippers kunnen op de paden uitgereden worden en aan de slootzijde worden verspreid. Pallets kunnen gevuld worden met aardbeienplantjes. Kortom, er is genoeg te doen!
Houd je van tuinieren? En wil je de handen uit de mouwen steken voor onze gemeenschappelijke tuin en vind je het gezellig dat met elkaar te doen? Dan ben je van harte welkom om mee te helpen! We starten om 11.00 uur en voor een lunch en een drankje wordt gezorgd. Kan je maar een uurtje helpen, ook prima!
In ons tuinhuis hebben we tuingereedschap staan, maar als je zelf gereedschap hebt voor bovenstaande activiteiten, neem het vooral mee!
Locatie: VTV De Amateur, Populierenlaan 227d, Fuchsia nr 12
Zin in Groen – Centrum voor Gelovig en Groen Leven organiseert 1x per maand op vrijdagochtend stiltewandelingen (eerstvolgende datum 13 april). Ook is er op 20 april een excursie & kookworkshop met wilde groenten bij Eendenkooi Bakkerswaal. Eten uit de pure natuur! Kijk voor verdere beschrijving op onze website www.ziningroenkrimpenerwaard.nl. Vanaf april tuinieren we wekelijks op vrijdag.
“Wat voor soort wereld willen wij doorgeven aan hen die na ons zullen komen, aan de kinderen die aan het opgroeien zijn?”
Wat motiveert ons om aan duurzaamheid te doen?
Duurzaamheid is een thema dat je overal tegenkomt. Van afval scheiden, de manier waarop je je boodschappen doet, tot aan de kabinetsformatie. Steeds meer groeit het inzicht dat de vraag hoe we omgaan met de aarde urgent is. Hoe staan we daarin? Wat motiveert ons om aan duurzaamheid te doen? Zien we de aarde als een instrument dat we kunnen bewerken? Of voelen we ons geroepen de aarde te bewaren? Ook de Paus roept ‘alle mensen van goede wil’ op om met respect en eerbied om te gaan met de Aarde en de armen. Hij roept op tot een ‘ecologische bekering’.
Fred van Iersel, diaken en verbonden aan de Tilburg School of Theology zal ons vertellen hoe mensen in beweging worden gezet, o.a. door de oproep van de paus. We zullen met hem in debat gaan over de vraag wat voor motivatie we hebben om aan duurzaamheid te doen. Enkele vragen vanuit Krimpen zullen we hem en elkaar voorleggen. Hoe vertalen wij duurzaamheid door in ons eigen leven? Verplicht ik me bijvoorbeeld om een eenvoudiger leven te leiden en op te komen voor de bescherming van ons gemeenschappelijk huis, zoals de organisatie Pledge het formuleert?” En hoe verenigen we ons als mensen uit verschillende landen, met verschillende achtergronden en geloven om samen te werken aan het behoud van de aarde? Het wordt een boeiende avond over een thema dat ons allen bezighoudt.
Datum: 15 februari 2018
Plaats: Krimpenerwaard College
Aanvang: 20.00u
Opgave bij: Hilda Pleysier, E hilda.pleysier@online.nl
Wat past bij mij? Er komen vaak zoveel mooie producten of interessante ervaringen op je af dat het moeilijk kiezen is. Hoe kun je leven zoals je wilt?
Stilte, bezinning en verbinding
“Op de eerste dag van de vakantie ging ik ‘s avonds aan het meer zitten. Ik zag het water voor me dat zachtjes kabbelde, er waren wat vogels en wuivende rietpluimen langs de kant. Alle drukte viel van me af. Een gevoel van dankbaarheid welde in me op.”
Misschien ken je zulke momenten waarop je gedachten stoppen en je even merkt hoe bijzonder het is dat je leeft. Je voelt je verbonden met alles en iedereen.
Regelmatig stil worden helpt om je te realiseren wat echt belangrijk voor je is en hoe je wilt leven. Regelmatig bezig zijn in de natuur maakt je duidelijk dat je als mens een onderdeel bent van alles wat leeft op deze aarde.
Wat inspireert ons?
We voelen ons verbonden met mensen vóór ons die op zoek zijn gegaan naar een leven in balans of leven in verbinding met het hogere of met de Aanwezige, zoals gelovigen uit de brede christelijke traditie. Denk aan Franciscus die in harmonie met de natuur leefde. We voelen ons verbonden met allen die werken aan een duurzaam beheer van de aarde.
Bij Zin in Groen is ieder welkom die zijn of haar inspiratie wil komen delen.
Wat bieden wij?
Zin in Groen is een ontmoetingsplek met activiteiten op het snijvlak van spiritualiteit en duurzaamheid die je helpen om zelf een aandachtige en duurzame leefstijl te ontwikkelen. Onze tuin is een plek waar we concreet bezig kunnen gaan in de moestuin en kunnen proeven van wat de natuur ons geeft.
Informatie
Op deze website informeren wij je over onze activiteiten. Daarnaast bieden we ook individuele spirituele begeleiding aan. Kijk voor meer informatie en ons actuele aanbod op onze Facebookpagina Zin in Groen.
